Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşmalı özel hastanelerde doğum ve çeşitli sağlık hizmetlerinden faydalanan vatandaşlar, mevzuatla belirlenen sınırların üzerinde ücret ödemek zorunda bırakılabiliyor. Özellikle doğum paketleri adı altında yüksek bedeller alınması, çoğu zaman yasal sınırların aşılması anlamına gelir. Oysa ki Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ve 5510 sayılı Kanun çerçevesinde bu tür uygulamalar sınırlandırılmıştır ve fazla alınan ücretin iadesi mümkündür.
Yasal Sınırlar: İlave Ücret Uygulaması
SGK ile anlaşmalı özel hastaneler, verilen sağlık hizmetlerinin bedelleri dışında yalnızca %200’e kadar ilave ücret talep edebilir. Bu sınır, SUT tarafından belirlenmiştir. Hastaya yapılan faturalandırma bu oranın üzerindeyse, hukuka aykırı bir işlem söz konusudur.
Ancak bazı hizmetlerde hiç ilave ücret alınamaz. İlave ücret alınması yasak olan işlemlerden bazıları şunlardır:
– Acil servis hizmetleri
– Yoğun bakım ve yeni doğan yoğun bakım
– Kanser tedavisi (kemoterapi, radyoterapi vs.)
– Organ ve doku nakli
– Yanık tedavisi
– Doğumsal anomalilerin cerrahi tedavisi
– Aşı ve koruyucu sağlık hizmetleri
Bu hizmetler için alınan her türlü ücret, doğrudan iade kapsamına girer.
Doğum Hizmetlerinde Yaygın Sorunlar
SGK ile anlaşmalı özel hastaneler doğum hizmetlerini karşılarken çoğu zaman ‘doğum paketi’, ‘konfor ücreti’ gibi kalemlerle hasta ve yakınlarına yüksek bedelli faturalar sunmaktadır. Ancak bu tür bedellerin, SUT hükümlerine aykırı olarak belirlenip faturalandırıldığı sıkça görülmektedir. Refakatçi, anestezi, oda ücreti gibi kalemlerdeki yüksek bedeller de şeffaflık ve bilgi verilmeden tahsil ediliyorsa, bu durum tüketici aleyhine haksız şart oluşturabilir.
Geri Alınabilecek Durumlar
Hastanın rızası dışında, açık ve detaylı bilgilendirme yapılmadan alınan:
– Doğum paket ücretleri
– Refakatçi, oda, bakım hizmeti gibi kalemlerde aşırı ücretlendirme
– İlave ücret alınması yasak olan işlemler için yapılan tahsilatlar
hukuka aykırıdır ve bu tür ödemelerin iadesi talep edilebilir.
Başvuru Yolları
1. **Hastaneye yazılı başvuru:** Önce hastaneye yazılı başvurarak fazla ücretin iadesi istenmelidir.
2. **SGK’ya şikayet:** SGK İl Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvurularak usulsüz tahsilat şikayet edilebilir.
3. **Tüketici Hakem Heyeti:** 2025 itibarıyla 149.000 TL altındaki bedeller için doğrudan başvuru yapılabilir.
4. **Tüketici Mahkemesi:** Talep bu sınırın üzerindeyse veya heyet kararı yetersiz görülüyorsa dava açılabilir.
Deliller ve Belgeler
Başvuru sürecinde elinizde bulunması gereken belgeler:
– Fatura ve ödeme dekontu
– Hastane ile yazışmalar (e-posta, sms, yazılı başvuru)
– SGK sözleşmeli hastane kaydı (SGK sitesinden kontrol edilebilir)
– Hizmetin türüne göre işlemin ilave ücret alınamayacak listede olup olmadığı
Sonuç
Özel hastanelerin SGK’lı hastalardan mevzuata aykırı şekilde yüksek bedeller talep etmesi, hem sağlık mevzuatına hem de tüketici haklarına aykırıdır. Doğum gibi kişisel ve hassas bir alanda yapılan bu tür tahsilatlar, açıkça haksız kazanç niteliğindedir. Vatandaşlar ellerindeki belgelerle birlikte ilgili başvuru yollarını kullanarak bu ödemelerin iadesini talep edebilir. Ayrıca yalnızca doğum değil; acil servis, yoğun bakım, kanser tedavisi gibi işlemler için de alınan fazla ücretler geri istenebilir.